Polacy odbudują pomnik UPA?
- Kultura
- 16 października 2020
- 2,499
Podczas wizyty prezydenta RP na Ukrainie i spotkań odbytych z prezydentem naszego wschodniego sąsiada – Zełenskym, zostało zawartych szereg umów i ugód w kwestiach ważnych dla obu stron. Wśród tych porozumień bilateralnych znalazło się także jedno dotyczące bezpośrednio powiatu tomaszowskiego, które nasze media pominęły prawie całkowitym milczeniem.
Oto za cenę wyrażenia zgody przez stronę ukraińską na prowadzenie prac archeologicznych przez IPN oraz ekshumowanie Polaków zamordowanych przez UPA, na terenie Ukrainy, ma być odbudowany przez państwo polskie pomnik upamiętniający upowców pochowanych na Monastyrzu.
Wynika z tego, na nasz koszt ma zostać odrestaurowane, zdewastowane przez „nieustalonych sprawców” upamiętnienie wojsk UPA z sotni „Bisa” – „Mesnyky” – Mściciele, którzy zginęli w nierównej walce z batalionem Wojsk Pogranicznych NKWD. Kwaterujący w Mrzygłodach i Gruszce Lubyckiej Gmina Lubycza dwie czoty (plutony) UPA, pod dowództwem „Dyma” i „Mjacza”, zostały otoczone przez 350-osobowy batalion NKWD i praktycznie całe zniszczone w bitwie, która uchodzi za największą ze stoczonych po zakończeniu II wojny światowej w Polsce.
Zabitych upowców w liczbie co najmniej 62. pochowano na terenie b. klasztoru oo. bazylianów na Monastyrzu, gdzie w roku 1993 wystawiono im pomnik i poświęcono inskrypcję następującej treści z licznymi przekłamaniami:
„Tu spoczywa 45 (?) ukraińskich powstańców z sotni „Szuma” (?) – którzy zginęli 3 marca 1945r. (?) w walce za wolność i niepodległość ukraińskiego i polskiego (?) narodu. Wskutek zdrady, ich – najpiękniejszy kwiat Ukrainy, okrążono w Lasach Monastyrskich przez bolszewików i UB. Walczyli oni z samozaparciem i nie poddali się, jak przystało na prawdziwych synów Ukrainy. Przechodniu, stając na ziemi naszych ojców, wspomnij o nich w modlitwie, bo oni nieśli nam wolność.
Monastyr 1945-1993”
Od 1993r. pomnik kilkakrotnie zmieniał swą formę a ostatnio przedstawiał się jak na załączonej fotografii, już bez inskrypcji wzywającej do modlitwy za pochowanych upowców, którzy rzekomo nieśli także nam wolność, a tekst sugerował trudną do zaakceptowania sugestię dla Polaków modlitwy, nawet z uwzględnieniem aspektu religijnego „miłujcie nieprzyjacioły wasze”.
Na Monastyrzu, gdzie obok zbiorowej mogiły UPA jest cmentarz z I wojny światowej z pochówkami żołnierzy niemieckich i rosyjskich, przez ponad sto lat nikt go nie ruszał, podczas gdy mogiła UPA od ludzi budzi wciąż kontrowersje a kolejne upamiętnienia są nadal solą w oku sprawców dewastacji.
Teraz, w wyniku zawartej umowy, strona polska ma odrestaurować zniszczony pomnik UPA. Czy ta umowa, nie negując wartości końcowego celu, spowoduje, że nie zostanie już zniszczone jej upamiętnienie? Z jaką reakcją i opinią spotka się odbudowa pomnika UPA ?
